به گزارش شماواقتصاد: فرودگاه بینالمللی پیام، با سابقهای سه دههای در فعالیتهای پستی و بار هوایی، اکنون در مسیر تحولی تازه قرار دارد؛ مسیری که از بستر منطقه ویژه اقتصادی پیام عبور کرده و هدف آن تبدیل این قطب حملونقل هوایی به پایگاه ملی صادرات، واردات کالاهای اساسی، و توسعه اقتصاد دیجیتال است. موقعیت جغرافیایی، زیرساختهای لجستیکی، و چشماندازهای صادراتی، فرودگاه پیام را به یکی از مهمترین داراییهای استان البرز در زنجیره حملونقل و بازرگانی کشور تبدیل کردهاند.
منطقهای برای توسعه صادرات فناوری و کالاهای استراتژیک
فرودگاه بینالمللی پیام در استان البرز، که در ابتدا با هدف پشتیبانی از فعالیتهای پستی و حملونقل هوایی بار راهاندازی شد، امروز به یکی از قطبهای در حال رشد لجستیک، تجارت فناورانه و صادرات تبدیل شده است. این فرودگاه با باندی به طول چهار هزار متر، عرض 60 متر و ظرفیت پذیرش هواپیماهای پهنپیکر، توانایی ارائه خدمات شبانهروزی را دارد و با برخورداری از اپرونی به مساحت 128 هزار مترمربع و 9 جایگاه پارک هواپیما، زیرساخت مناسبی برای توسعه صنعت هوایی و تجارت بینالملل فراهم کرده است.
مجموعه این ظرفیتها، همراه با رویکردهای جدید در حوزه صادرات و اقتصاد دیجیتال، فرودگاه پیام را از یک مرکز سنتی بار هوایی، به کانونی راهبردی برای آینده اقتصادی کشور بدل کرده است.
یکی از تحولات اساسی در منطقه ویژه اقتصادی پیام، شکلگیری سیاستگذاریهای دقیق برای تبدیل این منطقه به پایگاه صادراتی در حوزه فناوریهای نوین و کالاهای اساسی است. با ایجاد نخستین گمرک تخصصی فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) و فراهم شدن زمینه استقرار آزمایشگاههای تخصصی فناوری، فرودگاه پیام نقشی فراتر از یک مسیر حملونقل ایفا میکند و به سکوی پرتابی برای اقتصاد دیجیتال تبدیل شده است.
در این چارچوب، ایجاد دفتر دائمی تنظیم مقررات رادیویی و تسهیل در ترخیص کالاهای فناورانه، گامهایی هستند که فرایند واردات تجهیزات و صادرات محصولات فناورمحور را به طرز چشمگیری تسهیل کردهاند. این رویکرد، بهویژه برای شرکتهای نوآور، استارتاپها و صنایع تولیدی حوزه فاوا، نقش تعیینکنندهای دارد.
بر این اساس، مذاکراتی با کشورهای منطقه و فرامنطقهای برای برقراری خطوط هوایی باری با رویکرد صادرات فناوری و واردات مواد اولیه در دستور کار قرار گرفته است. راهاندازی مسیر پروازی بین پیام و فرودگاه آل مکتوم دوبی یکی از نخستین اقدامات اجرایی در این زمینه بوده و توسعه پروازهای باری به مقاصدی چون چین، روسیه و هند نیز از جمله برنامههای آیندهنگر این منطقه است.
افزون بر آن، تمرکز بر تسهیل واردات اقلام ضروری و حیاتی از جمله دارو، تجهیزات پزشکی و کالاهای اساسی، در شرایط بحران و نیاز فوری، نقشی کلیدی در امنیت لجستیکی کشور ایفا کرده و موجب شده تا پیام نهفقط در بعد اقتصادی، بلکه در تأمین نیازهای حیاتی نیز سهم مؤثری داشته باشد.
بازگشت پروازهای مسافری و تقویت جایگاه ملی
همزمان با رشد پروازهای باری، پروازهای مسافری فرودگاه بینالمللی پیام نیز بار دیگر از سر گرفته شده و در مسیر مشهد بهصورت منظم و برنامهریزیشده ادامه دارد. این پروازها در روزهای سهشنبه و جمعه برقرار شده و استقبال قابل توجهی از سوی مسافران استان البرز و مناطق همجوار به همراه داشته است.
در گام بعدی، توسعه مسیرهای داخلی به کیش و اهواز و همچنین راهاندازی پروازهای بینالمللی به عتبات عالیات و استانبول در دستور کار قرار گرفته تا پیام به فرودگاهی با قابلیت چندمنظوره تبدیل شود. این سیاست، افزون بر توسعه ارتباطات هوایی کشور، موجب کاهش بار ترافیکی فرودگاههای پرتراکم مرکز شده و نقش مؤثری در تمرکززدایی خدمات هوانوردی دارد.
نکته قابل توجه در استمرار پروازهای مسافری این فرودگاه، پایداری فعالیت آن حتی در شرایط بحرانی نظیر جنگ اخیر منطقهای است. در حالیکه بسیاری از مسیرهای هوایی تحت تأثیر این بحران متوقف شدند، فرودگاه پیام توانست با حفظ آمادگی، پس از رفع خطر، بلافاصله پروازهای خود را از سر گیرد. این مسئله نشاندهنده ظرفیت بالای مدیریتی و زیرساختی این مجموعه در مواجهه با بحرانها و تضمین تداوم خدمات عمومی است.
همچنین با هدف تقویت تعامل با بخش خصوصی، از عموم مردم استان البرز و استانهای همجوار برای استفاده از خدمات پروازی پیام دعوت شده تا مشارکت مردمی در افزایش ضریب بهرهبرداری از فرودگاه ارتقاء یابد.
چالشها و راهحلها در مسیر رشد پایدار
با وجود موفقیتهای بهدستآمده، فرودگاه پیام با چالشهایی نیز روبهروست که حل آنها برای تحقق کامل اهداف ترسیمشده ضروری است. یکی از جدیترین موانع، قیمت بالای سوخت پروازهای باری در مقایسه با پروازهای مسافری است؛ موضوعی که بهطور مستقیم بر کاهش صرفه اقتصادی پروازهای کارگو اثرگذار است و مانعی برای فعالسازی این ظرفیت بالقوه محسوب میشود. در همین راستا، درخواست رسمی برای بازنگری در نرخ سوخت به معاون اول رئیسجمهور ارائه شده و پیگیریها برای تحقق این مطالبه ادامه دارد.
از سوی دیگر، طولانی شدن روند تخصیص ارز، که از بازه 45 روز به حدود 8 ماه افزایش یافته، فشار قابلتوجهی را به فعالان صنعتی و تولیدکنندگان مستقر در منطقه تحمیل کرده است. برآوردها نشان میدهد حدود یکسوم واحدهای مستقر در منطقه با این چالش مواجهاند و نیازمند تدابیر فوری در حوزه سیاست ارزی هستند.
در کنار آن، تجهیز گمرک تخصصی فاوا به دستگاههای ایکسری، صدور پروانه تولید اعتباری برای شرکتهای فناور، و سازماندهی شرکتهای مدیریت صادراتی، بهعنوان برنامههای مکمل، در دستور کار مدیران منطقه قرار گرفتهاند تا مسیر تجارت فناورمحور هموارتر شود.
نقشآفرینی اتاقهای بازرگانی در معرفی ظرفیتهای پیام به فعالان اقتصادی سراسر کشور نیز بهعنوان یکی دیگر از اهرمهای توسعه صادرات در نظر گرفته شده و نشستهای هماهنگی با این نهادها در حال برگزاری است.
فرودگاه بینالمللی پیام با درک عمیق از ضرورتهای اقتصادی و فناورانه کشور، مسیر تازهای را در توسعه تجارت هوایی، اقتصاد دیجیتال و امنیت لجستیکی در پیش گرفته است. مجموعهای از اقدامات هماهنگ، از راهاندازی گمرک فاوا و پروازهای باری تا توسعه خطوط مسافری و همکاری با بخش خصوصی، آیندهای روشن را برای این منطقه ترسیم میکند.
اگر چالشهای موجود در تخصیص ارز، نرخ سوخت و تجهیز زیرساختها با حمایت حاکمیتی برطرف شوند، پیام میتواند به الگویی ملی برای توسعه فرودگاههای منطقهای و مناطق ویژه اقتصادی تبدیل شود؛ الگویی که مزیتهای جغرافیایی، فناورانه و انسانی را در خدمت آیندهسازی اقتصادی کشور قرار میدهد.
لیلا احمدی افشار
0 دیدگاه