منطقه آزاد انزلی، محور توسعه اقتصادی شمال کشور

منطقه آزاد انزلی، به‌عنوان یکی از مناطق کلیدی در شمال کشور، در سال‌های اخیر با تحولات چشمگیری در زمینه زیرساخت‌ها، توسعه تجارت، و جذب سرمایه‌گذاری روبه‌رو بوده است. این منطقه با بهره‌گیری از موقعیت استراتژیک خود در حاشیه دریای خزر و دسترسی به کریدورهای بین‌المللی، به یکی از بازیگران اصلی در تقویت اقتصاد منطقه‌ای و ملی تبدیل شده است.
منطقه آزاد انزلی، محور توسعه اقتصادی شمال کشور

به گزارش شما واقتصاد، یکی از مهم‌ترین اقدامات منطقه آزاد انزلی در سال جاری، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل بود. بهره‌برداری از فاز دوم بندر کاسپین و تجهیز این بندر به تجهیزات مدرن تخلیه و بارگیری، از جمله پروژه‌های شاخص این منطقه محسوب می‌شود. این بندر که به‌عنوان یکی از بنادر نسل جدید کشور شناخته می‌شود، نقش بسزایی در تسهیل ترانزیت کالا و افزایش صادرات به کشورهای حاشیه خزر دارد.

طبق آمار منتشرشده در وب‌سایت رسمی سازمان منطقه آزاد انزلی، ظرفیت تخلیه و بارگیری بندر کاسپین در سال جاری به 15 میلیون تن افزایش یافته است. این افزایش ظرفیت، فرصت‌های بیشتری برای تجار و صادرکنندگان فراهم کرده و نقش منطقه آزاد انزلی را در کریدور شمال-جنوب بیش از پیش تقویت کرده است.

دیگران چه می خوانند:

در هشت ماهه ابتدائی سال 1402 میزان تولیدات این منطقه 232 میلیون دلار بوده که این میزان در 8 ماهه ابتدائی سال 1403 به 278 میلیون دلار رسیده است و با رشد 20 درصدی همراه شده است.

میزان واردات از مسیر این منطقه آزاد به داخل کشور نیز در هشت ماهه ابتدائی سال 1402 رقمی به ارزش1.209 میلیون دلار بوده که با 36 درصد افت در هشت ماهه 1403 به 769 میلیون دلار رسیده است که علت این کاهش ( افت قابل‌توجه واردات روغن از بنادر شمالی و زمان‌بر بودن تخصیص ارز به واردکنندگان اعلام شده است). میزان صادرات واحدهای تولیدی این منطقه آزاد به خارج از کشور نیز 47 درصد رشد داشته و به  22 میلیون دلار رسیده است، این در حالی است که این میزان در مدت مشابه سال گذشته رقمی به ارزش 15 میلیون دلار بوده است.

جذب سرمایه‌گذاری خارجی

منطقه آزاد انزلی با ارائه مشوق‌های متنوع برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی، توانسته است جذب سرمایه‌گذاری را به میزان چشمگیری افزایش دهد. از جمله این مشوق‌ها می‌توان به معافیت‌های مالیاتی، امکان تملک صد درصدی سرمایه‌گذاران خارجی و تسهیلات بانکی اشاره کرد. در سال 1403، چندین قرارداد سرمایه‌گذاری مهم در حوزه‌های صنعتی، تجاری و گردشگری به امضا رسید که ارزش آن‌ها بالغ بر 500 میلیون دلار برآورد شده است.

یکی از پروژه‌های مهم در این زمینه، ساخت مجتمع پتروشیمی با مشارکت سرمایه‌گذاران خارجی است که پیش‌بینی می‌شود تا سال 1405 به بهره‌برداری برسد. این پروژه علاوه بر ایجاد اشتغال برای بیش از 3000 نفر، ارزش افزوده قابل‌توجهی برای اقتصاد منطقه ایجاد خواهد کرد.

در مدت این یکسال، منطقه آزاد انزلی در بخش جذب سرمایه‌گذار در حوزه‌ی بندر این منطقه موفق به واگذاری اسکله شماره چهار، دو باب انبار، یک باب سردخانه، تکمیل دو باب انبار نیمه کاره از طریق فراخوان شده است و درجذب سرمایه‌گذار در حوزه صنعتی نیز موفق به واگذاری مجتمع صنعتی به تراکتور‌سازی ایران( به متراژ 2/4 هکتار) و جذب و شروع عملیات اجرائی بیش از 40 پروژه سرمایه‌گذاری جدید بخش خصوصی در کارکردهای مختلف با ارزش سرمایه‌گذاری بیش از 20 هزار میلیارد تومان شده است. 

افزایش صادرات و توسعه روابط بین‌المللی

عرضه محصولات واحدهای تولیدی این منطقه آزاد به سرزمین اصلی در مدت یکسال گذشته از آبان 1402 تا پایان دوره 8 ماهه 1403، رقمی به ارزش 282 میلیون دلار شده که با 23 رشد نسبت به مدت مشابه سال گذشته همراه شده است. صادرات مجدد منطقه آزاد انزلی نیز به خارج از کشور به 216 میلیون دلار رسیده است این در حالی است که این رقم در آذر ماه سال گذشته 383 بوده و با منفی 44 درصد افت روبرو شده است.

منطقه آزاد انزلی به‌عنوان پل ارتباطی ایران با کشورهای حاشیه دریای خزر، نقش مهمی در افزایش صادرات غیرنفتی ایفا می‌کند. طبق آمارهای رسمی، صادرات کالا از این منطقه در سال جاری با 25 درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به 1.2 میلیارد دلار رسیده است. محصولات کشاورزی، مواد معدنی و مصالح ساختمانی از جمله اقلام عمده صادراتی این منطقه هستند.

همچنین، برگزاری نشست‌های اقتصادی و نمایشگاه‌های بین‌المللی از دیگر اقدامات این منطقه برای تقویت روابط تجاری با سایر کشورها بوده است. در سال جاری، منطقه آزاد انزلی میزبان هیئت‌های تجاری از کشورهای روسیه، قزاقستان و آذربایجان بود که منجر به امضای چندین تفاهم‌نامه همکاری در حوزه‌های مختلف شد.

براساس این گزارش، نشست‌های مشترک تجاری با محوریت توسعه روابط با اتحادیه اقتصادی اوراسیا در این منطقه برگزار شده است که به تقویت روابط تجاری و اقتصادی ایران با کشورهای منطقه کمک کرده است.

توسعه گردشگری و زیرساخت‌های رفاهی

منطقه آزاد انزلی با دارا بودن جاذبه‌های طبیعی و تاریخی متنوع، یکی از مقاصد محبوب گردشگری در شمال کشور است. سازمان منطقه آزاد انزلی در سال جاری با اجرای پروژه‌های متعدد، تلاش کرده است تا زیرساخت‌های گردشگری این منطقه را بهبود بخشد. افتتاح فاز نخست مجموعه گردشگری مارینا، که شامل اسکله تفریحی و امکانات اقامتی است، از جمله این پروژه‌ها است.

 در جذب سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری نیز منطقه آزاد انزلی طی دوره آبان 1402 تا پایان 8 ماهه 1403، موفق به انجام فراخوان و جذب سرمایه‌گذاری احداث مجتمع تجاری، اداری و گردشگری در قالب قرارداد مشارکت (نرخ مشارکت 49/3% و همچنین بهره‌برداری مجموعه اقامتی ساحلی «سلوا» با بیش از 1000 میلیارد ریال شده است.

به گفته مسئولان این منطقه، تعداد گردشگران داخلی و خارجی که از منطقه آزاد انزلی بازدید کرده‌اند، در سال جاری با 30 درصد افزایش به بیش از 2 میلیون نفر رسیده است. این افزایش، نشان‌دهنده موفقیت سیاست‌های سازمان در جذب گردشگر و تقویت اقتصاد محلی است. بر این اساس، طرح‌هایی نظیر توسعه پیاده‌راه ساحلی و ایجاد مسیرهای دوچرخه‌سواری نیز برای افزایش رفاه گردشگران اجرا شده است.

توسعه پارک‌های صنعتی و فناوری

یکی دیگر از دستاوردهای منطقه آزاد انزلی در سال 1403، توسعه پارک‌های صنعتی و فناوری بوده است. با افتتاح چندین واحد صنعتی جدید در پارک صنعتی این منطقه، تولیدات صنعتی با محوریت صادرات افزایش یافته است. همچنین، مرکز نوآوری و فناوری منطقه آزاد انزلی با هدف حمایت از استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان راه‌اندازی شده است.

این مرکز که با همکاری دانشگاه‌ها و نهادهای علمی کشور فعالیت می‌کند، بستری مناسب برای توسعه فناوری‌های نوین و ایجاد فرصت‌های شغلی در حوزه فناوری اطلاعات فراهم کرده است. طبق گزارش‌های منتشرشده، بیش از 50 شرکت دانش‌بنیان در این مرکز مستقر شده‌اند که در زمینه‌های مختلفی از جمله هوش مصنوعی و اینترنت اشیا فعالیت می‌کنند.

حمایت از تولید و اشتغال‌زایی

سازمان منطقه آزاد انزلی با حمایت از واحدهای تولیدی و صنعتی، نقش مهمی در افزایش تولید داخلی و ایجاد اشتغال داشته است. طبق اعلام این سازمان، در سال جاری بیش از 2000 فرصت شغلی جدید در این منطقه ایجاد شده است. همچنین، تسهیلات مالی و بانکی ویژه‌ای برای واحدهای تولیدی در نظر گرفته شده که به افزایش ظرفیت تولید و کاهش هزینه‌ها کمک کرده است.

منطقه آزاد انزلی با تمرکز بر توسعه زیرساخت‌ها، جذب سرمایه‌گذاری، افزایش صادرات و بهبود گردشگری، توانسته است نقش کلیدی خود را در تقویت اقتصاد شمال کشور ایفا کند. اقدامات انجام‌شده در این منطقه، نه‌تنها موجب رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال شده است، بلکه جایگاه ایران را در تجارت بین‌المللی نیز ارتقا داده است. با ادامه این روند، انتظار می‌رود که منطقه آزاد انزلی به یکی از مراکز اصلی توسعه اقتصادی کشور تبدیل شود.

 

لیلا احمدی افشار

منطقه آزاد انزلی، محور توسعه اقتصادی شمال کشور

اخبار وبگردی:

آیا این خبر مفید بود؟