ایا کم شنوایی شما نیاز به تهیه و خرید سمعک دارد؟ یک بررسی علمی توسط سمعک ترنم

تصمیم گیری برای تهیه و خرید سمعک مستلزم بررسی دقیق وضعیت شنوایی فرد و تأثیر کم شنوایی بر زندگی روزمره او است. به طورکلی اگر کم شنوایی به حدی رسیده باشد که درک گفتار به ویژه در محیط های پر سروصدا دشوار شود و فرد برای برقراری ارتباط مؤثر با چالش مواجه گردد استفاده و خرید سمعک قویاً توصیه می شود. این تصمیم نهایی بر اساس نتایج ارزیابی های جامع شنوایی شناسی و مشورت با متخصص شنوایی شناسی (ادیولوژیست) گرفته می شود. هر زمانی که احساس کردید صداها را به خوبی نمی شنوید یا درک گفتاری شما کاهش یافته به خصوص اگر سابقه خانوادگی مشکلات شنوایی دارید مراجعه به متخصص ضروری است.

دیگران چه می خوانند:

دو رکورد مسرت‌بخش در پتروشیمی ایلام ثبت شد

همکاری معماران و توسعه‌گران برای خلق معماری ماندگار ضروری است

ثبت رکورد جدید تولید گندله در شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر

کم شنوایی چیست؟ تعریف و انواع آن

به نقل از وب سایت https://samaktaranom.com کم شنوایی به کاهش توانایی شنیدن صداها در یک یا هر دو گوش اطلاق می شود. این وضعیت می تواند ناشی از مشکلات در هر بخشی از مسیر شنوایی از گوش خارجی تا مغز باشد. سیستم شنوایی انسان صداها را از طریق گوش خارجی جمع آوری کرده در گوش میانی تقویت می کند و در گوش داخلی (حلزون) به سیگنال های الکتریکی تبدیل می نماید که توسط عصب شنوایی به مغز منتقل و در آنجا تفسیر می شوند. کم شنوایی بر اساس محل آسیب در این مسیر به سه دسته اصلی تقسیم می شود :

کم شنوایی انتقالی (Conductive Hearing Loss) : این نوع کم شنوایی زمانی رخ می دهد که مشکلی در گوش خارجی یا میانی مانع از انتقال صحیح امواج صوتی به گوش داخلی شود. علل شایع آن شامل تجمع جرم گوش (سرومن) عفونت گوش میانی (اوتیت مدیا) پارگی پرده گوش (تمپان) وجود مایع در گوش میانی یا مشکلات در استخوانچه های گوش میانی (چکشی سندانی رکابی) است. کم شنوایی انتقالی اغلب موقت و قابل درمان با روش های دارویی یا جراحی است اما در صورت عدم درمان یا دائمی بودن سمعک می تواند کمک کننده باشد. شدت این نوع کم شنوایی معمولاً از خفیف تا متوسط است.
کم شنوایی حسی-عصبی (Sensorineural Hearing Loss - SNHL) : این شایع ترین نوع کم شنوایی به ویژه در بزرگسالان است و ناشی از آسیب به سلول های مویی حساس در حلزون گوش داخلی یا آسیب به عصب شنوایی است که سیگنال ها را به مغز منتقل می کند. علل اصلی آن شامل افزایش سن (پیرگوشی) قرار گرفتن طولانی مدت در معرض صداهای بلند (NIHL) عوامل ژنتیکی برخی بیماری ها (مانند مننژیت اوریون) داروهای اتوتوکسیک (آسیب رسان به گوش) و ضربه به سر است. این نوع کم شنوایی معمولاً دائمی است و اصلی ترین راهکار برای بهبود آن استفاده از سمعک یا در موارد شدیدتر کاشت حلزون است. کم شنوایی حسی-عصبی می تواند تمام درجات شدت از خفیف تا عمیق را شامل شود. بیش از 90٪ کم شنوایی ها در بزرگسالان از این نوع است.
کم شنوایی آمیخته (Mixed Hearing Loss) : همان طور که از نامش پیداست این نوع کم شنوایی ترکیبی از کم شنوایی انتقالی و حسی-عصبی است. یعنی هم در گوش خارجی/میانی و هم در گوش داخلی/عصب شنوایی مشکل وجود دارد. درمان آن نیازمند مدیریت هر دو جنبه ی مشکل است.

درک نوع کم شنوایی برای تعیین بهترین روش درمانی از جمله تصمیم گیری برای استفاده از سمعک حیاتی است.

علائم هشداردهنده کم شنوایی که نباید نادیده گرفت

کم شنوایی اغلب به تدریج اتفاق می افتد و ممکن است فرد در ابتدا متوجه آن نشود. با این حال علائم و نشانه هایی وجود دارند که می توانند زنگ خطری برای وجود مشکل شنوایی باشند و نیاز به بررسی توسط متخصص دارند. نادیده گرفتن این علائم می تواند منجر به تأخیر در تشخیص و درمان و در نتیجه مشکلات ارتباطی اجتماعی و حتی شناختی شود. برخی از شایع ترین علائم کم شنوایی عبارتند از :

مشکل در درک گفتار : این یکی از اولین و شایع ترین نشانه هاست. فرد ممکن است احساس کند صداها را می شنود اما کلمات را به وضوح تشخیص نمی دهد به خصوص در محیط های پر سروصدا مانند رستوران ها مهمانی ها یا جلسات گروهی. مشکل در شنیدن حروف بی صدا (مانند س ش ف ت) که فرکانس بالاتری دارند رایج است.
نیاز مکرر به تکرار کلمات : فرد دائماً از دیگران می خواهد که صحبت های خود را تکرار کنند یا بلندتر صحبت کنند.
بلند کردن صدای تلویزیون یا رادیو : اغلب اطرافیان متوجه می شوند که فرد صدای دستگاه های صوتی و تصویری را بیش از حد معمول بلند می کند.
مشکل در مکالمات تلفنی : شنیدن و درک صحبت ها از طریق تلفن دشوار می شود.
احساس خستگی یا استرس پس از مکالمات : تلاش مداوم برای شنیدن و فهمیدن صحبت ها می تواند منجر به خستگی ذهنی و جسمی شود.
اجتناب از موقعیت های اجتماعی : به دلیل دشواری در برقراری ارتباط فرد ممکن است از شرکت در مهمانی ها گردهمایی ها یا فعالیت های گروهی دوری کند که می تواند منجر به انزوای اجتماعی شود.
احساس گرفتگی گوش : برخی افراد حس می کنند گوش هایشان مسدود یا گرفته شده است.
وزوز گوش (Tinnitus) : شنیدن صدای زنگ وزوز هیس یا صداهای دیگر در گوش یا سر در غیاب منبع صدای خارجی. وزوز گوش اغلب با کم شنوایی همراه است.
مشکل در تعیین جهت صدا : فرد نمی تواند به درستی تشخیص دهد که صدا از کدام سمت می آید.
پاسخ های نامناسب یا نادرست : گاهی فرد به دلیل درک نادرست کلمات پاسخ های نامربوطی به سؤالات می دهد.
لب خوانی : فرد به طور ناخودآگاه برای درک بهتر صحبت ها بیشتر به حرکات لب گوینده توجه می کند.

وجود یک یا چند مورد از این علائم به خصوص اگر پایدار باشند نشان دهنده لزوم مراجعه به پزشک گوش حلق و بینی یا متخصص شنوایی شناسی (ادیولوژیست) برای ارزیابی دقیق شنوایی است.

چگونه کم شنوایی تشخیص داده می شود؟ روش های علمی و دقیق

تشخیص کم شنوایی و تعیین نوع و شدت آن نیازمند مجموعه ای از ارزیابی های دقیق و علمی است که توسط متخصص شنوایی شناسی (ادیولوژیست) انجام می شود. این ارزیابی ها نه تنها وجود کم شنوایی را تأیید می کنند بلکه اطلاعات حیاتی برای برنامه ریزی درمانی مناسب از جمله تصمیم گیری در مورد نیاز به سمعک فراهم می کنند. مراحل و آزمون های اصلی تشخیص عبارتند از :

شرح حال پزشکی و شنوایی (History Taking) : ادیولوژیست سؤالاتی در مورد سابقه پزشکی عمومی بیماری های زمینه ای (مانند دیابت فشار خون بالا) مصرف داروها سابقه خانوادگی کم شنوایی قرار گرفتن در معرض نویز علائم همراه (مانند وزوز گوش سرگیجه) و مشکلاتی که فرد در شنیدن تجربه می کند می پرسد.
معاینه فیزیکی گوش (Otoscopy) : ادیولوژیست یا پزشک با استفاده از دستگاهی به نام اتوسکوپ مجرای گوش خارجی و پرده گوش را معاینه می کند تا وجود هرگونه مشکل فیزیکی مانند جرم گوش عفونت التهاب پارگی پرده گوش یا اجسام خارجی را بررسی کند. این مرحله به تشخیص علل کم شنوایی انتقالی کمک می کند.
شنوایی سنجی با تون خالص (Pure-Tone Audiometry - PTA) : این آزمون استاندارد طلایی برای ارزیابی شنوایی است. فرد در یک اتاقک آکوستیک (ضد صدا) قرار می گیرد و هدفون هایی روی گوش هایش گذاشته می شود. صداهایی با فرکانس ها (زیر و بمی) و شدت های (بلندی) مختلف به هر گوش به طور جداگانه ارائه می شود و از فرد خواسته می شود هر بار که صدایی را می شنود با فشار دادن دکمه یا بالا بردن دست علامت دهد. نتایج این آزمون بر روی نموداری به نام ادیوگرام (Audiogram) ثبت می شود که آستانه شنوایی فرد (یعنی آرام ترین صدایی که در هر فرکانس می تواند بشنود) را نشان می دهد. ادیوگرام نوع (انتقالی حسی-عصبی آمیخته) و درجه کم شنوایی را مشخص می کند.
شنوایی سنجی گفتاری (Speech Audiometry) : این آزمون توانایی فرد در شنیدن و درک کلمات گفتاری را ارزیابی می کند. دو بخش اصلی دارد :

آستانه دریافت گفتار (Speech Reception Threshold - SRT) : تعیین آرام ترین شدتی که فرد می تواند کلمات دو هجایی آشنا را بشنود و تکرار کند. نتایج SRT باید با نتایج PTA همخوانی داشته باشد.
امتیاز تشخیص کلمه (Word Recognition Score - WRS) یا تمایز گفتار (Speech Discrimination) : ارزیابی توانایی فرد در درک کلمات تک هجایی که با شدت راحت و قابل شنیدن (معمولاً بالاتر از آستانه) ارائه می شوند. این امتیاز به صورت درصد بیان می شود و نشان می دهد که فرد چقدر گفتار را واضح می شنود. امتیاز پایین WRS می تواند نشان دهنده آسیب حسی-عصبی قابل توجه باشد و بر پیش آگهی استفاده از سمعک تأثیر می گذارد.

آزمون های ایمیتانس (Immittance Testing) : این آزمون ها عملکرد گوش میانی را ارزیابی می کنند و شامل دو بخش اصلی هستند :

تمپانومتری (Tympanometry) : با تغییر فشار هوا در مجرای گوش میزان تحرک پرده گوش و عملکرد استخوانچه های گوش میانی را اندازه گیری می کند. این آزمون به تشخیص مشکلاتی مانند وجود مایع در گوش میانی مشکلات شیپور استاش یا مشکلات زنجیره استخوانچه ای کمک می کند.
ارزیابی رفلکس آکوستیک (Acoustic Reflex Testing) : پاسخ عضله کوچکی در گوش میانی به صداهای بلند را اندازه گیری می کند. وجود یا عدم وجود رفلکس و آستانه آن می تواند اطلاعاتی در مورد نوع و محل آسیب شنوایی ارائه دهد.

آزمون های تکمیلی (در صورت نیاز) : بسته به شرایط بیمار ممکن است آزمون های دیگری مانند گسیل های صوتی گوش (Otoacoustic Emissions - OAEs) برای ارزیابی عملکرد سلول های مویی خارجی حلزون یا پاسخ شنوایی ساقه مغز (Auditory Brainstem Response - ABR) برای ارزیابی مسیر عصبی شنوایی از گوش داخلی تا ساقه مغز انجام شود. این آزمون ها به ویژه در ارزیابی شنوایی نوزادان و کودکان یا افرادی که قادر به همکاری در آزمون های رفتاری نیستند کاربرد دارند.

نتایج جامع این ارزیابی ها به ادیولوژیست امکان می دهد تا تصویری کامل از وضعیت شنوایی فرد به دست آورده و بهترین راهکارهای درمانی و توانبخشی از جمله نیاز به سمعک و نوع مناسب آن را تعیین کند.

نتیجه گیری : تصمیم آگاهانه برای شنوایی بهتر

کم شنوایی یک چالش رایج سلامتی است که می تواند به طور قابل توجهی بر جنبه های مختلف زندگی فرد از ارتباطات روزمره و روابط اجتماعی گرفته تا عملکرد شغلی و سلامت روانی و شناختی تأثیر بگذارد. تشخیص اینکه آیا کم شنوایی شما به حدی است که نیاز به سمعک دارد یا خیر یک فرآیند چندوجهی است که صرفاً به اعداد روی ادیوگرام محدود نمی شود. این تصمیم گیری نیازمند یک ارزیابی جامع شنوایی شناسی توسط ادیولوژیست متخصص و در نظر گرفتن دقیق نوع و درجه کم شنوایی تأثیر آن بر زندگی روزمره فرد نیازهای ارتباطی سبک زندگی و انگیزه و انتظارات بیمار است.

به طور کلی زمانی که کم شنوایی شروع به ایجاد اختلال در توانایی فرد برای برقراری ارتباط مؤثر درک گفتار (به ویژه در محیط های چالشی) و مشارکت کامل در فعالیت های روزمره می کند سمعک به عنوان یک راهکار اصلی و مؤثر مطرح می شود. فناوری های پیشرفته امروزی طیف وسیعی از سمعک های دیجیتال با قابلیت های متنوع از جمله کاهش نویز اتصال بی سیم و قابلیت شارژ را ارائه می دهند که می توانند به طور قابل توجهی کیفیت صدا و راحتی استفاده را بهبود بخشند.

مهم است که به یاد داشته باشیم سمعک ها شنوایی طبیعی را باز نمی گردانند بلکه ابزارهای توانبخشی قدرتمندی هستند که با تقویت هدفمند صداها به فرد کمک می کنند تا از شنوایی باقیمانده خود به بهترین نحو استفاده کند. موفقیت در استفاده از سمعک نیازمند انتخاب و تنظیم دقیق توسط ادیولوژیست استفاده منظم و مداوم و دوره سازگاری توسط بیمار است.

علاوه بر سمعک روش های درمانی و توانبخشی دیگری مانند درمان های پزشکی/جراحی برای کم شنوایی انتقالی کاشت حلزون برای کم شنوایی عمیق وسایل کمک شنوایی و برنامه های توانبخشی شنوایی نیز وجود دارند که می توانند به بهبود وضعیت شنوایی و ارتباطی افراد کمک کنند. همچنین اقدامات پیشگیرانه مانند محافظت از گوش در برابر نویز و مدیریت سلامت عمومی نقش مهمی در حفظ سلامت شنوایی در طول زندگی دارند.